Electron editie februari 2025

In Electron van februari 2025

De nieuwe editie van Electron

Binnenkort valt Electron van februari 2025 op de mat. In deze gloednieuwe uitgave lees je onder andere over:

  • 108e Amateuroverleg
  • 85ste VerenigingsRaad
  • Radio-activiteiten PH80LIB
  • Bezoek DLR Zentrum Keulen
  • ATV-repeater PI6ANH
  • Nieuwe codeplug Anytone
  • Open dag Watersnoodmuseum

Lees ook hieronder een korte vooruitblik.

Omslagfoto: Uit het artikel PI6ANH is dit het uitzicht vanaf de ‘Kematoren’ in Arnhem. Dit artikel is te lezen vanaf pagina 67.

PC7MM memory tool

PC7MM Memory Manager tool is (gratis) beschikbaar
Voortvloeiend uit zijn eigen behoefte aan een tool die het mogelijk maakt om vanuit één “master lijst” met frequenties importbestanden voor diverse CPS software te kunnen genereren, heeft PC7MM de “PC7MM Memory Manager” tool gemaakt. De tool is gemaakt in de platform onafhankelijke “LibreOffice Calc” open source software en werkt derhalve onder zowel Windows als Linux.
De tool bevat behalve de functionaliteit om voor maar liefst 18 verschillende transceivers bestanden te genereren die direct in de CPS ingelezen kunnen worden, een door PC7MM samengestelde “master lijst” met zo’n 5700 frequenties. De tool met bijbehorende uitgebreide instructievideo is te downloaden via de website van VERON A08, waarvan onder aan dit artikel een link is vermeld.

Frequenties in de lijst zijn van de Nederlandse analoge, DMR, C4FM en D-STAR repeaters, maar ook de repeaters van België, Frankrijk, Spanje, Portugal, Duitsland, Luxemburg, Zwitserland, Italië en Engeland zijn in de lijst opgenomen. Tevens bevat de lijst de nautische frequenties en de airband frequenties. Verschillende simplex frequenties zijn ook opgenomen, waaronder DARES, PMR, Freenet, FRS, LPD, JOTA, frequenties van bouwbedrijven, de brandweer, het rode kruis en ook frequenties die gehuurd worden door bedrijven. Het moge duidelijk zijn dat we als zend-amateurs niet op alle genoemde frequenties mogen zenden en het is ieders verantwoordelijk-heid dat ook niet te doen.

Iedere frequentie uit de lijst is voorzien van een bron, op basis waarvan het bestaan van de
frequentie is vastgesteld. Belangrijkste bronnen zijn de lijst van bij het RDI geregistreerde
repeaters (versie 2024-11), de Brandmeister repeater database, diverse QRZ pagina’s, de
frequentielijst van PC5E, Echolink repeaters, en diverse websites zoals amateurzender.nl,
repeaterbook.com, en deltascannerzeeland.nl.
De tool werkt vrij eenvoudig. Eerst selecteer je voor welke transceiver je importbestanden wil
genereren. Daarna laat je de tool automatisch bepalen welke van de 5700 frequenties door de
geselecteerde transceiver ondersteund worden qua modulatiesoort en qua frequentie. Daarna kun je de lijst van frequenties die je daadwerkelijk wil importeren in je transceiver handmatig verfijnen, bijvoorbeeld op basis van de fysieke afstand die een repeater heeft ten opzichte van een op te geven GPS locatie.
De tool is gratis te gebruiken en zowel de source code als de lijst met frequenties is vrij bruik-baar en aanpasbaar. De tool verkeert in BETA fase, wat wil zeggen dat het zou kunnen zijn dat de tool nog niet in alle omstandigheden perfect werkt, al is de tool wel al uitgebreid getest. Het gebruik van de tool is uiteraard geheel op eigen risico en er kunnen geen rechten ontleend worden aan het gebruik van deze tool; PC7MM en VERON A08 zijn niet aansprakelijk voor de gevolgen van het gebruik van de tool.
Voor de Anytone 578/878 apparaten heeft PC7MM overigens een nieuwe codeplug gemaakt
waarvan de frequentielijst en de toewijzing van channels/frequenties aan zones en scanlists met de Memory Manager tool gegenereerd is. Een link naar deze codeplug is onder aan dit artikel vermeld.
Als er vragen mochten zijn dan kunnen deze aan PC7MM gesteld worden, maar PC7MM geeft wel aan dat hij niet is ingesteld op het snel beantwoorden van vele vragen. PC7MM onderkent dat het up-to-date houden van de lijst met frequenties cruciaal is, maar hij geeft ook aan dat hij niet de ambitie heeft om daar dagelijks mee bezig te zijn. Het is dus verstandig om van tijd tot tijd de VERON A08 website in de gaten te houden voor een nieuwe versie van de tool, maar op actualiteit en/of volledigheid van de lijst van de frequenties is PC7MM niet aanspreekbaar.
Omdat de PC7MM Memory Manager tool erg flexibel is en er dus veel mogelijkheden zijn, is er door PD3RFR en PC7MM een uitgebreide instructievideo gemaakt waarin de werking van de tool stap voor stap toegelicht wordt. Het verdient aanbeveling deze video te bekijken, zodat je maximaal gebruik kunt maken van de functionaliteit die de tool te bieden heeft.
Om de tool te kunnen gebruiken dienen in LibreOffice de regional settings op “English (USA)”
ingesteld te worden en dienen de security settings dusdanig ingesteld te zijn dat het uitvoeren van programmacode wordt toegestaan. In de genoemde video wordt uitgelegd hoe dit te
bewerkstelligen.

Link naar de “PC7MM Memory Manager Tool”
https://a08.veron.nl/projecten/software/pc7mm-memory-manager/
Link naar video met uitleg over de werking van de Memory Manager Tool
https://youtu.be/iqs_RuwZnao
Link naar de Anytone 578/878 codeplug met beknopte handleiding en video:
https://a08.veron.nl/projecten/software/codeplug-anytone-578-878/

Velddagen in mixed mode

De VERON velddag wordt mixed mode in zowel juni en september 2025

De VERON velddag opzet streeft naar een wervend karakter om daarmee onze radiohobby te promoten en ook om kennis op te doen van de vele aspecten die de radiohobby in zich heeft. Het wedstrijdelement van de velddag is secundair, maar biedt wel een goede gelegenheid om amateurs ervaring op te laten doen met contesten. Vorig jaar werd het reglement van de VERON velddag aangepast en werd al melding gemaakt dat de vernieuwingen in de opzet enige tijd nodig zullen hebben om te kunnen groeien. En wellicht bijgesteld moeten worden, of dat er iets
aan kan worden toegevoegd.

Uit de opmerkingen van deelnemers uit 2024 kwam naar voren dat er in juni (nog) weinig amateurs in SSB op de HF banden te horen waren. Daarom passen wij het reglement aan. Vanaf dit jaar gaan wij zowel in juni als in september een mixed mode VERON velddag organiseren. Op beide weekenden mag men dus zowel in SSB als met CW-verbindingen maken, die dan gelden voor de VERON velddag contest. Wij willen door deze aanpassingen voor de deelnemers aan de velddag de mogelijkheid creëren, dat zowel de liefhebbers van CW als van SSB qua verbindingen aan hun trekken kunnen komen. In juni zal er vermoedelijk meer CW-activiteit te horen zijn en in september meer SSB-activiteit.
Maar wij brengen nog een belangrijke wijziging aan: Vanaf dit jaar voegen wij de good old 2 meterband toe aan onze VERON velddagen! Op de 2 meterband kan men dus ook punten behalen door deel te nemen aan de VHF-contesten, die eveneens tijdens beide velddag weekenden plaatsvinden. Na afloop van de velddag in juni maken wij een tussenstand op van de resultaten op de HF-banden én op 2 meter. Na de september velddag zal er ook
een tussenstand worden gemaakt van de resultaten in SSB. Voor de einduitslag voegen wij de resultaten van beide velddagen samen. Deze bestaan dan uit de som van: de juni mixed mode velddag + de september mixed mode velddag. Natuurlijk is het vrij om maar aan één van de velddagen mee te doen; in dat geval wordt deze score meteen de eindscore van de deelnemer.
De VERON mixed mode velddagen zullen jaarlijks plaatsvinden in het eerste volle weekeinde van juni en september.

Nederland is overigens niet het enige land dat met de mixed mode opzet experimenteert. Vorig jaar juni kozen Italië en in september Noorwegen en Denemarken ook al voor een mixed mode velddag opzet.
Probeer bij de uitvoering en voorbereiding zo mogelijk je afdeling en collega radiozendamateurs te betrekken.
Wanneer je vragen of opmerkingen hebt over de VERON velddagen, dan kun je contact opnemen met Jan Visser PG2AA, velddagmanager van het VERON HF Traffic Bureau, via de mail onder pg2aa@veron.nl

DLZA QRT?

Stichting DLZA genoodzaakt te stoppen – Crowdfunding gestart voor behoud

Stichting DLZA genoodzaakt te stoppen - Crowdfunding gestart

We lezen een bijzonder triest bericht op de website en de facebook pagina van de Stichting Digitale Leeromgeving Zend Amateurs (DLZA):…

Beste cursisten van Stichting DLZA,

Met pijn in ons hart moeten wij jullie informeren dat wij door een eenzijdige opzegging van de shared colocatie door onze internet provider genoodzaakt zijn om te stoppen met onze cursussen.

Vanwege het korte tijdsbestek dat onze internet provider ons heeft gesteld, is het voor ons bestuur financieel niet haalbaar om onze server elders onder te brengen. Hierdoor zal de DLZA vanaf 31 maart 2025 niet meer toegankelijk zijn. Dit betekent helaas ook dat we geen nieuwe cursisten meer kunnen inschrijven.

Wij willen benadrukken dat we dit nieuws allemaal heel erg vervelend vinden. De DLZA heeft dit werk met veel plezier en inzet van vele mensen langer dan 17 jaar gedaan. We betreuren het dat we op deze manier afscheid moeten nemen.

Met vriendelijke groet,

Bestuur van Stichting DLZA

Crowdfunding gestart voor behoud van de Stichting DLZA

Bastiaan PA3BAS schrijft ons hierover het volgende:…

Ik ben Bastiaan Mooijman PA3BAS en ben in 2010 zendamateur geworden met hulp van de cursus van de DLZA.

Ik vind het erg jammer als dit mooie initiatief moet stoppen wegens geldproblemen. Vandaar dat ik een crowdfunding (online inzamelingsactie) ben gestart voor het behoud van de DLZA.

Deze crowdfunding kun je vinden en steunen via deze link.

Disclaimer

Voor de goede orde willen we nog even vermelden dat bovengenoemde crowdfunding actie een initiatief op persoonlijke titel van Bastiaan Mooijman is.

Danny digitaal PI1SNK

PI1SNK terug met packet

Al geruime tijd ben ik onder mijn call weer actief met een packet node AX25.
Kan deze mooie mode toch niet los laten blijkbaar.
Maar nu na een tijdje testen ga ik PI1SNK met packet ook weer proberen actief te krijgen.
Er is al wat mailwisseling geweest met RDI alleen zijn ze daar nogal traag met reageren helaas.
Maar maakt op zich niet heel veel uit, ik ga een uitbreiding aan vragen van de huidige vergunning en dan zien we wel waar het schip strand.

Het idee is om 2 x 70 cm linkjes te maken 1 x user acces op 2 m en misschien nog een user acces op 70 cm.
De node komt dus NIET aan internet waar dat vroeger wel zo was.
Er zal geen enkele vorm van links gemaakt worden anders dan RF links op 70 of evt. hoger.
We gaan binnenkort testen met een 9k6 link tussen Sneek en Drachten, en user acces / node acces op 438.550 -7,6 MHz is al actief in test richting Noord Holland Noord.
Op vhf kun je op stappen op 144.925 MHz en dan verder het netwerk op of bv. dmv cmd bbs verbinding te maken met de mailbox van PD0LPM.
Tot ziens middels AX25 op 1 van de genoemde QRG’s

PA2SNK@PD0LPM.#FRL.NLD.EURO

Moonbounce of EME

Moonbouncing of EME (Earth-Moon-Earth) is een methode die door radioamateurs wordt gebruikt om via het maanoppervlak wereldwijde verbindingen te maken. Bij het gebruik van een enkel omstraalelement (antenne) in het VHFUHF-gebied zijn grote vermogens nodig in de orde van enkele honderden watts. Wanneer echter gebruik wordt gemaakt van meerdere richtantennes of andere voor hogere frequenties geschikte elementen als schotels, kan het benodigde vermogen beduidend lager uitvallen.

Met behulp van zogenaamde Weak Signal Detecting kan men zelfs trachten verbindingen te maken met een dermate laag vermogen, dat het LF-gedeelte van de ontvangstzijde geen audio meer lijkt te genereren.

Er kunnen verschillende modes gebruikt worden: morse, single sideband (USB & Lower Side Band) phone en ook FSK of AFSK.

De eerste radio-echo’s van de maan werden bij toeval ontdekt in 1943 door de Duitsers, die eerst aan spionagesignalen dachten.
De eerste radioverbinding werd gemaakt door DeWitt, New Jersey USA, op 10 jan 1946.
De eerste amateurverbinding werd pas in 1960 op 23 cm gemaakt tussen W6HB ebn W1BU.

Waaraan moet een radiostation voldoen om succesvol EME te kunnen bedrijven?

Het eerste probleem is de enorme verzwakking, die de radiosignalen ondervinden, ten gevolge van afstand en het ruwe oppervlak van de maan . Globaal zo’n 251 dB en dat zijn 42 S-punten. Dus is het zaak om bijzonder te letten op de signaal/ruis verhouding. Dat doe je ondermeer met:

  • Goede ontvanger met laag ruisgetal
  • Zeer scherp te letten op verliezen: elke dB telt
  • Geen pluggen in de antenneleidingen
  • De antenne moet de maan kunnen zien zonder omgevingsstoringen op te pikken.
  • Voorts moet men goede smalbandige filters toepassen.

De maan beweegt, daardoor zal het ontvangen signaal op 2-meter ongeveer 600 Hz verschoven zijn. Dus de VFO moet zeer stabiel en in kleine stapjes verstemd kunnen worden.
De antenne moet draaibaar zijn om op de maan te kunnen richten. Bij antennes met amateurafmetingen, 14-elements YAGI, is een elevatie-rotor echter niet nodig.
De zender moet tenminste 400 Watt kunnen leveren, maar liefst een kilowatt, met speciale permissie. Denk aan goede koeling!.

Het afwerken van een geldige verbinding is gestandariseerd en behelst het uitwisselen van beide roepletters te zamen met een een-letterige bevestigingscode.
De mode is overwegend morse CW of FSK. Voor de grote jongens is SSB ook geen probleem.

Faraday rotatie, dat is de draaiing van het polarisatievlak, die radiogolven meekrijgen bij het verlaten van de dampkring en ook weer bij terugkeer vanaf de maan. Hierdoor kan een signaal horizontaal gepolariseerd de aarde verlaten en vertikaal terugkomen bij het tegenstation (of jezelf) of andersom. Door toepassing van een kruisyagi kan dit effect gedeeltelijk ondervangen worden, zeker als er voorziening getroffen wordt om met de polariteit bij zenden en ontvangen snel te kunnen omschakelen.

Libration fading Het teruggekaatste signaal kan sterk (10 dB) in amplitude fluctueren binnen tijdschaal van enkele tienden seconden. Dit verschijnsel wordt veroorzaakt door de verschillen in afgelegde weg tengevolge van reflectie aan verschillende delen van het maanoppervlak. Ogenschijnlijk zijn de signalen sterk, maar toch is geen goede morsedecodering mogelijk. (Klik hier voor meer informatie.

SM5BSZ heeft een radioontvangsysteem ontworpen dat gebruik maakt van beide antennesignalen. Samen met een uiterst stabiele VFO en goede filters en worden van beide 2-meter signalen versterkt en gedemoduleerd en aan een audiokaart van een PC aangeboden.
Een nieuw programma, LINRAD, combineert beide signalen via een slimme methode, zorgt voor filtering en presenteert het op het scherm als de reeds bekende ‘waterval’. Dick liet ons een voorbeeld van zo’n display zien. Hierop waren vele moonbouce signalen kristalhelder zichtbaar.
Een aantal audio-opnamen van verbindingen lieten ons nogmaals horen hoe zwak de signalen wel zijn. Een SSB-uitzending van een van de grote jongens demonstreerde duidelijk, dat een grote antenne-opstelling nog meer mogelijkheden biedt.

De moraal van het verhaal. Moonbounce is niet meer voorbehouden aan de happy-few. De huidige amateurapparatuur kan met kennis van zaken en redelijke inspanningen geschikt gemaakt worden voor EME-experimenten. Voor meer gegevens wordt u verwezen naar de speciale EME-pagina’svan de VERON.

Nadere informatie staat op de volgende pagina:

Er zijn vast wel OM’s die dit interessant vinden.

https://www.nporadio1.nl/fragmenten/de-nacht-van/9dbd2daa-262f-452c-91d6-94bef6716484/2024-12-16-moonbounce-vader-jacob-naar-de-maan-en-terug

Met dank aan Jan PD0JHS uit Stadskanaal